پیرانا پتزل (Petzl pirana)

پیرانا پتزل (Petzl Pirana) یکی از اولین ابزار‌های تخصصی فرود است که برای دره‌نوردی طراحی شده است. گرچه ابزارهای بسیاری بعد از آن تولید شده است، اما پیرانا هنوز یکی از بهترین ابزارهای فرود در جایگاه خود در بازار باقی مانده است. وقتی شما این ابزار را به پهلو می‌خوابانید به طور منطقی و واضح درخواهید یافت که چرا آن را پیرانا می‌نامند.

مدتی است که از پیرانا استفاده می‌کنم و ابزار فرود ترجیهی من نسبت به هشت فرود استاندارد یا یک ATC می‌باشد. این ابزار گزینه‌های متعدد شکست (روی طناب) را دارد و می‌توان بدون آنکه آن را از هارنس جدا کرد به طناب متصل کرد.

قبل از این که با این وسیله فرود آیید، می‌توانید سه نوع حالت متفاوت شکست، برای فرود انتخاب کنید. این حالت‌ها به عامل‌هایی همچون طنابی که انتخاب کرده‌اید، وزن شما، سرعتی که می‌خواهید فرود آیید بر اساس تجربه و نوع عارضه‌ای که از آن فرود می‌آیید مربوط می‌شود.

دو نوع کارابین، سازگار با پیرانا توصیه شده است. کارابین Petzl Attache و Petzl William. شما می‌توانید از کارابین‌های پیچ قفل شونده یا با قفل خودکار نیز استفاده کنید و هر کسی نیز می‌تواند از هر کارابینی که تشخیص می‌دهد کارایی بالاتری دارد و با آن احساس راحتی می‌کند، استفاده کند.

شما می‌توانید از کارابین‌های دیگری نیز برای اتصال پیرانا استفاده کنید ولی عقیده دارم که ترجیح خواهید داد از همین خانواده استفاده کنید.

پیرانا همچنین بهترین گزینه برای استفاده با هارنس دره‌نوردی پتزل است که حلقه‌ی اتصال افقی دارد. وقتی شما پیرانا را با کارابین به حلقه‌ی اتصال گفته شده وصل کنید، پیرانا به صورت تخت مقابل شما قرار می‌گیرد.

اگر شما از یک هارنس سنگ‌نوردی استفاده می‌کنید که حلقه‌ی اتصال عمودی دارد، بهتر است با یک اتصالِ اضافیِ مایلون برای تغییر جهت پیرانا از حالت عمودی به حالت افقی استفاده کنید.

قسمت‌های پیرانا پتزل (Petzl Pirana)

0.چشم (به سمت کارگاه)
1.تیزی (شاخک اول)
2.قلاب (شاخک دوم)
3.دهان (شاخک سوم)
4.لاستیک قرار دهنده (غلاف کارابین)
5.محل اتصال کارابین (سوراخ اتصال)
6.بدنه (حفره‌ی عبور طناب)

طناب‌های توصیه شده برای پیرانا پتزل (Petzl Pirana)

طناب توصیه شده‌ی پتزل برای این ابزار با قطر 9 میلی‌متر تا 13 میلی‌متر است. به یاد داشته باشید که یک طناب استاتیک با قطر 9 میلی‌متر سرعت فرود بیش‌تری نسبت به طناب با قطر 12 تا 13 میلی‌متر دارد.

طناب‌گذاری روی پیرانا پتزل (Petzl Pirana) :

سه حالت اصلی برای طناب‌گذاری روی پیرانا با یک دور شکست طناب وجود دارد. این گونه طناب‌گذاری بر روی پیرانا که از داخل کارابین نیز عبور می‌کند، از به وجود آمدن گره‌ی لارک که در هنگام استفاده از ابزار هشت فرود سنتی ممکن است رخ دهد، جلوگیری می‌کند.

حالت اول : کمترین شکست

حالت اول، حالتی است که طناب از حفره‌ی پیرانا عبور می‌کند و بعد از عبور از کارابین، بر روی پیرانا قرار می‌گیرد. این حالت برای فرود سریع کاربرد دارد یا هنگامی که از طناب‌های با قطر زیاد ـ تا 13 میلی‌متر ـ استفاده می‌شود.

حالت دوم : شکست متوسط  

حالت دوم، حالتی است که طناب از حفره‌ی پیرانا عبور می‌کند و بعد از عبور از کارابین، از زیر شاخک اول پیرانا عبور می‌کند. این حالت برای فرودی با سرعت متوسط به کار می‌رود.

حالت سوم : بیش‌ترین شکست

حالت سوم، حالتی است که طناب از حفره‌ی پیرانا عبور می‌کند و از زیر هر دو شاخک 1 و 2 عبور می‌کند. این حالت برای فرود آهسته کاربرد دارد. در این وضعیت شما امکان استفاده از طناب‌های با قطر کم‌تر را دارید.

وزن توصیه شده پیرانا پتزل (Petzl Pirana) :

در هنگام فرود، وزن، نقش مهمی را در حالت طناب‌گذاری ایفا می‌کند. یک توصیه این است که خودتان تلاش کنید و بهترین حالت را برای فرود به دست آورید. (توضیح مترجم: اوزان زیر برای هر یک از حالت‌های بالا توصیه می‌شود.)

حالت اول : 40 تا 50 کیلوگرم

حالت دوم : 50 تا 70 کیلوگرم

حالت سوم : 70 تا 90 کیلوگرم

مجدد یادآوری می‌کند که شما دو عامل را در نظر داشته باشید. خیس یا خشک بودن طناب و امکان افزایش یا کاهش شکست طناب برای تنظیم سرعت فرود.

شکست اضافی طناب و روش قفل طناب بر روی پیرانا

مواقعی وجود دارد که در هنگام فرود شما نیاز دارید که شکست اضافی در طناب ایجاد کنید و برای انجام این کار بر روی پیرانا دو گزینه پیش رو دارید.

روش اول، انداختن ادامه‌ی طناب بر روی شاخک دوم است که این کار یک ترفند سریع برای هنگامی است که شما در میانه‌ی راه فرود خود هستید و می‌توانید با کم‌ترین مقاومت به حرکت خود ادامه دهید. این یک روش مناسب برای شروع کار یا راهی تا رسیدن به یک طاقچه برای تنظیم بیش‌تر است.

روش دوم، انداختن ادامه‌ی طناب بر روی شاخص دوم و سوم است. این حالت اصطکاک زیادی تولید می‌کند و به کلی حرکت یکنواختِ نرم را با مشکل مواجه می‌کند. این حالت مثلاً برای آماده شدن در نیمه‌ی راه فرود برای توقف به منظور عکس‌برداری است.

شما می‌توانید یک توقف کوتاه با پیرانا داشته باشید. این کار را می‌توانید با دو مرتبه پیچاندن طناب بر روی شاخک‌های دوم و سوم انجام دهید. در این وضعیت نیز مانند وضعیت‌های قبلی باید انتهای طناب را که از پیرانا عبور کرده است با دست نگه‌ دارید.

برای ایجاد توقف مطلق، حالت‌های مختلفی وجود دارد. پتزل دو راه را توصیه کرده است که هر کدام به وضعیت خاص خودش بستگی دارد.

روش اول، عبور دادن طناب بین طناب عبور کرده از حفره‌ی پیرانا و خود پیرانا است.  قفل ابزار در این حالت، در شیب‌های ملایم اجازه می‌دهد که شما هر دو دست خود را آزاد کنید. ما توصیه می‌کنیم که این حالت قفل را برای شیب‌های بیش از 60 درجه به کار نبرید.

روش دوم، در این حالت لازم است که ابتدا شما یک توقف کوتاه (همانند آنچه در قبل گفته شد.) روی طناب به وجود آورید. اما به جای این که ادامه‌ی طناب را به سمت پایین بکشید باید با یک گره‌ی مال بند (Mule hitch) بر روی قسمت باردار طناب (بالای پیرانا) آن را قفل کنید.
برای این کار ابتدا طناب را بالا بیاورید و روی قسمت باردار طناب، یک حلقه ایجاد کنید و سپس قسمت دولا شده‌ی طناب را از آن عبور دهید و محکم کنید.این کار ابزار را قفل می‌کند.

در ابتدا شما مقدار کمی لغزش (فرود) خواهید داشت ولی در ادامه می‌توانید هر دو دست خود را رها کنید. در صورتی که قصد دارید زمان بیش‌تری را در حالت قفل سپری کنید، پیشنهاد می‌کنیم که یک گره‌ی سردست به ادامه‌ی آن اضافه کنید.

پیشنهاد‌ها:  

حالت اول

برای یک فرود سریع که شما قبل از این داشته‌اید و دقیقاً می‌خواهید روی یک تک طناب فرود آیید، پیشنهاد می‌شود از یک جفت طناب با قطر 9 تا 11 میلی‌متر استفاده کنید.

حالت دوم

نیازی نیست برای فرودهای تا طول 20 متر خیلی سریع و یا خیلی آهسته حرکت کنید.

حالت سوم

برای یک فرودی که شما قبل از این، آن را تجربه نکرده‌اید و می‌خواهید به آرامی و یکنواخت فرود آیید می‌توانید ابزار را در نیمه راه قفل کنید. این کار را زمانی که می‌خواهید عکاسی و سوراخ‌کاری انجام دهید و یا موقعی که خسته، سرد و نامطمئن هستید نیز می‌توانید انجام دهید.

تعویض ابزار

توجه کنید که وقتی برای مدتی از این ابزار استفاده می‌کنید، حرکت طناب بر روی پیرانا باعث خوردگی و ایجاد شیارهایی بر روی آن می‌شود. توصیه‌ی ما این است که وقتی این خوردگی به میزان یک ـ چهارم یا یک ـ سوم قطر فلز پیرانا رسید، اقدام به تعویض آن کنید.

مترجم: محمد نیکبخت